Chỉ số men gan tăng cao là gì?
Men gan là một loại enzyme bình thường nằm trong tế bào gan, tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất trong cơ thể. Có 4 loại men gan và chỉ số men gan bình thường như sau:
Chỉ số men gan ở mức bình thường. Ảnh: Hồng Nhật
Khi cao hơn các chỉ số này gọi là men gan cao (hoặc chỉ số men gan tăng)
Các trường hợp sức khỏe khác thường dẫn đến việc tăng men gan. Trong đó, có thể xuất phát từ những căn bệnh về gan gây nguy hiểm tới sức khỏe
Gan nhiễm mỡ
Chỉ số men gan tăng báo hiệu bệnh gan nhiễm mỡ. Đồ họa: Hồng Nhật
Khi chỉ số men gan vượt quá mức bình thường có thể bạn đã mắc phải bệnh gan nhiễm mỡ.
Bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra khi chất béo tích tụ trong gan. Nếu sự tích tụ này là do uống rượu, nó được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ do rượu. Khi rượu không phải là yếu tố gây bệnh, sự tích tụ chất béo trong gan được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Viêm gan
Viêm gan do virus là nguyên nhân gây tăng men gan nguy hiểm nhất. Các chủng viêm gan khác nhau như: A, B, C, D và E. Viêm gan cấp do virus hoặc bất kỳ nguyên nhân nào cũng làm cho men gan tăng cao đột biến.
Virus khi xâm nhập vào tế bào gan chúng nhân lên và làm hủy hoại tế bào gan (làm tan vỡ các tế bào gan mà chúng xâm nhập). Tế bào gan càng bị hủy hoại càng nhiều thì lượng men gan giải phóng ra càng nhiều. Cho nên trong các trường hợp viêm gan cấp tính hoặc viêm gan tối cấp hoặc ung thư gan thì chỉ số men gan tăng nhanh một cách đột biến.
Rối loạn do sử dụng rượu bia
Sử dụng rượu bia là nguyên nhân làm cho chỉ số men gan tăng cao. Đồ họa: Hồng Nhật
Nguyên nhân làm chỉ số men gan tăng có thể do việc làm dụng rượu bia thường xuyên gây tổn thương, nặng hơn là hủy hoại tế bào gan và suy giảm chứng năng gan. Chỉ số men gan tăng trong máu người uống rượu tùy thuộc lượng rượu tiêu thụ vào máu và chất lượng rượu. Trong trường hợp này men gan AST thường tăng cao từ 2 - 10 lần trong khi đó lượng ALT tăng ít.
Bệnh về đường mật
Men gan tăng do mắc các bệnh về đường mật: Sỏi đường mật, nhiễm trùng đường mật, khối u đường mật, viêm túi mật, teo đường mật bẩm sinh hoặc áp-xe gan.
Bệnh xơ gan
Khi tế bào gan bị hủy hoại hàng loạt gây viêm gan cấp, hôn mê gan, nguy hiểm đến tính mạng. Trong trường hợp này chỉ số men gan đã ở mức cao, do không được điều trị kịp thời nên dẫn đến viêm gan mãn tính, xơ gan, thậm chí gây ung thư gan.
Các bệnh lý khác
Theo nghiên cứu, chỉ số men gan tăng trong các bệnh do ứ sắt, viêm gan tự miễn, bệnh lý tự miễn ở ruột non.
Tác dụng phụ của thuốc dùng để điều trị một số loại bệnh cũng có thể làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của tế bào gan hoặc gây ngộ độc tế bào gan làm xuất hiện viêm gan cấp tính do thuốc.
Một số người bệnh bị tăng mỡ máu (cholesterol, triglycerid) dùng thuốc giảm mỡ máu cũng có thể làm tăng men gan nhưng khi ngừng uống thuốc thì men gan trở về chỉ số bình thường.
Tuy nhiên, có một số trường hợp gan bị tổn thương nhưng chỉ số men gan không tăng, ví dụ như viêm gan trên bệnh nhân có hội chứng urê huyết hoặc ở người chạy thận nhân tạo định kỳ.
Nguồn: Báo Lao Động