Đoàn công tác của Hội đồng An toàn hạt nhân quốc gia tại Pháp

Tham gia Đoàn có đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Công An và Bộ Y tế.
Sáng ngày 13/10, Đoàn đã thăm và làm việc tại nhà máy điện hạt nhân Flamanville. Ở đây đang vận hành 2 tổ máy điện hạt nhân và đang xây dựng tổ máy thứ 3 công nghệ EPR (tổ máy Flamanville 3). EPR là một trong những công nghệ có liên quan trực tiếp đến thiết kế ATMEA 1 mà đối tác Mitsubishi (Nhật Bản) – AREVA (Pháp) hợp tác đề xuất cho Việt Nam.
Đoàn công tác cũng đã tìm hiểu kinh nghiệm về quản lý các nhà thầu tham gia xây dựng tổ máy Flamanville 3. Được biết: có tới 100 công ty tham gia vào việc xây dựng, lắp đặt ở các giai đoạn khác nhau; vì vậy cần có sự điều phối, kiểm tra thường xuyên bảo đảm an toàn cho hoạt động trong tương lai của nhà máy. Tổ máy Flamanville 3 được khởi công xây dựng vào năm 2007, dự kiến vận hành thử vào năm 2016.
Đoàn công tác cũng quan tâm đến nguyên nhân làm chậm tiến độ xây dựng và những vấn đề tương tự mà Việt Nam đã và đang gặp phải khi triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, như: động đất, mật độ dân cư xung quanh địa điểm, khả năng đóng góp của hoạt động sản xuất điện hạt nhân đối với kinh tế địa phương,... Được biết: động đất tính toán cực đại tại Flamanvilles là 5,2 độ Richter; trong khi thiết kế Tổ máy Flamanville 3 có khả năng chống được động đất giả định đến 5,8 độ Richter.
Thị trấn Flamanville ở khoảng cách 1-2 km có khoảng 1000 -1500 dân; một trung tâm dân cư khác có khoảng 4000 dân cách nhà máy 10 km và một trung tâm dân cư khoảng 80.000 dân cách nhà máy 30 km.
Thiết kế bể chứa nhiên liệu đã cháy của Tổ máy Flamanville 3 có dung lượng là 10 năm. Tại mỗi tòa nhà đang xây dựng, lắp đặt có một chuyên gia điều phối chung của EDF (chủ đầu tư). Cộng hòa Pháp có quy định pháp quy về các công đoạn kiểm tra, giám sát xây dựng, lắp đặt. Và mặc dù không có bộ phận thường trú đặt tại nhà máy, nhưng Cơ quan an toàn hạt nhân có thể kiểm tra không chỉ định kỳ theo kế hoạch, mà còn có thể kiểm tra đột xuất, không báo trước. Nhà máy điện hạt nhân Flamanville đóng góp khoảng 15% cho kinh tế địa phương (tính trong phạm vi khoảng 40 km cách nhà máy).

Chiều ngày 13/10, Đoàn công tác thăm Cơ sở xử lý nhiên liệu đã cháy La Hague, tìm hiểu về chu trình nhiên liệu hạt nhân, quản lý nhiên liệu đã cháy và chôn cất chất thải. Cơ sở La Hague xử lý tới 75% nhiên liệu đã cháy của toàn bộ 58 tổ máy điện hạt nhân đang vận hành của Pháp. Cơ sở cũng có hợp đồng xử lý nhiên liệu đã cháy với một số nước, trong đó có Nhật Bản. Việc xử lý nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng cho phép giảm 5 lần thể tích và 10 lần độc hại của chất thải phải lưu giữ. Công nghệ của Cơ sở La Hague cho phép chế tạo hai loại nhiên liệu: nhiên liệu MOX và nhiên liệu tái sử dụng bình thường.
Ngày 14/10, Đoàn công tác tham dự Lễ khai mạc Triển lãm hạt nhân quốc tế (WNE). Trả lời phỏng vấn của phóng viên Pháp viết bài cho Tờ tin WNE, đại diện của Đoàn công tác nêu rõ mục đích tham dự các hoạt động tại Triển lãm của Đoàn là hiểu rõ hơn về công nghiệp hạt nhân Pháp nói riêng, của cộng đồng hạt nhân quốc tế nói chung. Các thành viên Đoàn công tác có cơ hội trao đổi trực tiếp với các đối tác, chia sẻ thông tin và kinh nghiệm với các chuyên gia hạt nhân quốc tế, hiểu rõ các hoạt động cụ thể của các tổ chức, doanh nghiệp hạt nhân của Pháp và một số quốc gia. Ý kiến của đại diện Đoàn công tác được đăng tại vị trí nổi bật của Tờ tin WNE.
Đoàn công tác sẽ tiếp tục tham dự các hoạt động chủ đề khác nhau từ chu trình nhiên liệu, quản chất thải hạt nhân, các chủ đề khác về bảo đảm an toàn hạt nhân. Đoàn cũng tham dự Hội thảo quan trọng của AREVA về số hóa các hệ thống của nhà máy điện hạt nhân và những vấn đề an ninh có liên quan.
Chuyến thăm và làm việc tại Cộng hòa Pháp của Đoàn công tác của Hội đồng An toàn hạt nhân quốc gia lần này nằm trong khuôn khổ kế hoạch hoạt động năm 2014 của Hội đồng. Sau chuyến công tác, Đoàn sẽ có ý kiến cụ thể về xây dựng và thực thi chính sách quốc gia về an toàn hạt nhân nói chung, trong đó có chính sách về chu trình nhiên liệu, quản lý nhiên liệu đã qua sử dụng, bảo đảm an toàn quản lý chất thải hạt nhân. Đây là những định hướng quan trọng đối với quốc gia bắt đầu chương trình điện hạt nhân. Đoàn cũng sẽ có ý kiến về một số nội dung liên quan đến hoạt động năm 2014-2015 của Hội đồng về thẩm định an toàn địa điểm, thẩm định dự án đầu tư nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2./.