8 cách để các Doanh nghiệp vừa và nhỏ bản địa tận dụng lợi thế của sở hữu trí tuệ
1. Bảo vệ các biểu hiện văn hóa truyền thống đương đại của bạn bằng bản quyền
Bản quyền có thể bảo vệ các biểu hiện văn hóa truyền thống đương đại - âm nhạc, hội họa và tác phẩm điêu khắc - chống lại các hành vi sử dụng trái phép nhất định như sao chép, phóng tác, phân phối, phát sóng và các dạng truyền thông khác tới công chúng.
2. Sử dụng độc quyền kiểu dáng công nghiệp để bảo vệ cách nhìn và cảm nhận sản phẩm của bạn
Kiểu dáng công nghiệp (được gọi là bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp ở một số khu vực pháp lý) bảo vệ các khía cạnh thẩm mỹ hoặc trang trí của một sản phẩm mà không phải là các khía cạnh chức năng của nó - nghĩa là cách nó trông và cảm nhận mà không phải là cách nó hoạt động hoặc những gì nó làm. Độc quyền kiểu dáng công nghiệp có thể liên quan đến nhiều loại sản phẩm, từ hàng thủ công mỹ nghệ như đồ trang sức, đến các kiểu dáng của hàng dệt và vải.
3. Đăng ký các từ, tên và biểu tượng bản địa đặc biệt làm nhãn hiệu
Việc đăng ký các từ, tên và biểu tượng bản địa đặc biệt làm nhãn hiệu, kết hợp với chiến lược tiếp thị phù hợp, có thể làm tăng sự công nhận của người tiêu dùng đối với hàng hóa có chất lượng và đích thực. Điều đó có thể giúp tăng lợi ích thương mại cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ bản địa.
4. Phân biệt hàng hóa/dịch vụ của bạn bằng nhãn hiệu chứng nhận/nhãn hiệu tập thể
Cộng đồng có thể sử dụng nhãn hiệu chứng nhận và nhãn hiệu tập thể để đảm bảo rằng hàng hóa và dịch vụ đáp ứng các phẩm chất hoặc đặc tính cụ thể, như nguồn gốc địa lý cụ thể hoặc phương pháp sản xuất. Các nhãn hiệu này có thể cung cấp cho người tiêu dùng sự chắc chắn về tính xác thực của hàng hoá mang nhãn hiệu đó.
5. Liên kết hàng hóa và dịch vụ của bạn với một khu vực có chỉ dẫn địa lý
Chỉ dẫn địa lý là một quyền tập thể. Họ không chỉ có thể cung cấp cho những người nắm giữ tri thức truyền thống hoặc các biểu hiện văn hóa truyền thống các phương tiện để phân biệt sản phẩm của họ với đối thủ cạnh tranh bằng cách làm nổi bật mối liên hệ của nó với khu vực địa lý mà nó xuất phát mà còn có thể đưa ra một mức giá cao hơn.
6. Bảo vệ những đổi mới của bạn dựa trên tri thức truyền thống
Các sáng chế mới và sáng tạo dựa trên tri thức truyền thống có thể được bảo hộ bằng các bằng độc quyền sáng chế. Với bằng độc quyền sáng chế, các nhà sáng chế có thể được hoàn vốn cho các sáng chế thành công về mặt thương mại của mình trong một khoảng thời gian giới hạn. Bằng độc quyền sáng chế là một quyền độc quyền được cấp cho một sáng chế (một sản phẩm hoặc một quy trình tạo ra một cách mới để thực hiện điều gì đó hoặc đưa ra một giải pháp kỹ thuật mới cho một vấn đề). Để được cấp bằng độc quyền sáng chế, thông tin kỹ thuật về sáng chế phải được bộc lộ cho công chúng trong đơn đăng ký sáng chế, thông tin này được công bố để những người khác có thể học hỏi từ đó.
7. Giữ bí mật tri thức truyền thống của bạn bởi bí mật thương mại
Bí mật thương mại cho phép các doanh nghiệp vừa và nhỏ bản địa bảo vệ thông tin bí mật và có giá trị thương mại như các quy trình và công thức sản xuất truyền thống, ngăn không cho thông tin đó bị người khác tiết lộ, mua lại hoặc sử dụng mà không có sự đồng ý.
8. Sử dụng luật cạnh tranh không lành mạnh như một cơ chế phòng vệ
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ bản địa có danh tiếng, sự khác biệt và thiện chí trong việc sản xuất các sản phẩm truyền thống có thể sử dụng luật cạnh tranh không lành mạnh để phản đối các tuyên bố kết nối sai sự thật trong đó các sản phẩm giả được giới thiệu là hàng thật trên thị trường.
Tìm hiểu thêm
Để biết thêm thông tin về cách hệ thống sở hữu trí tuệ có thể hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ bản địa, hãy xem các ấn phẩm sau:
Sở hữu trí tuệ và tài nguyên di truyền, tri thức truyền thống và các biểu hiện văn hóa truyền thống
Sở hữu trí tuệ và các lễ hội dân gian, nghệ thuật và văn hóa: Hướng dẫn thực hành
Bảo vệ và quảng bá văn hóa của bạn: Hướng dẫn thực hành về sở hữu trí tuệ cho người bản địa và cộng đồng địa phương
Tóm tắt cơ sở 5: Sở hữu trí tuệ và thủ công mỹ nghệ truyền thống
Nguồn: WIPO (https://www.wipo.int/ip-outreach/en/ipday/2021/toptips/tk.html)
Phạm Phi Anh (sưu tầm và dịch)