Cộng hòa Pháp và triển vọng hợp tác KH&CN với Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ năng lượng tái tạo

Pháp là nước đứng đầu Châu Âu về sản xuất và xuất khẩu nông sản. Tuy chỉ có 6% lao động làm việc trong nông nghiệp, hàng năm Pháp xuất siêu khoảng 6,6 tỷ USD hàng nông sản gồm lúa mì, rượu nho, các sản phẩm thịt và sữa. Năng suất lao động nông nghiệp cao, công nghiệp chế biến thực phẩm rất phát triển chiếm 5% GDP. Ngành chế tạo cơ khí, nhất là sản xuất ôtô của Pháp đứng thứ 4 thế giới, hàng không đứng thứ 3 và công nghiệp dược đứng thứ 5 thế giới…

Pháp hiện là nhà tài trợ song phương ODA thứ hai cho Việt Nam, sau Nhật Bản. Việt Nam đứng thứ 7 trong số các nước hưởng ODA của Pháp. Việt Nam là một trong ít nước được hưởng cả ba kênh viện trợ tài chính của Pháp gồm: viện trợ phát triển chính thức từ ngân khố, cho vay ưu đãi từ Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và từ Quỹ Đoàn kết ưu tiên (FSP). Hiện Pháp đang quan tâm nhiều đến các dự án về năng lượng tại Việt Nam.

Việt Nam nằm trong số các nước hợp tác ưu tiên của Pháp. Hợp tác Việt – Pháp hiện nay được thực hiện thông qua các dự án do Quỹ Đoàn kết Ưu tiên (FSP) của Pháp tài trợ. Đây thường là các chương trình lớn, dài hạn về nghiên cứu, phát triển công nghệ, đào tạo phục vụ phát triển kinh tế xã hội; phát huy giá trị văn hóa; tăng cường năng lực về pháp luật và hành chính... với kinh phí trung bình cho mỗi dự án khoảng trên một triệu euro.

Hợp tác giữa các địa phương (còn gọi là hợp tác phi tập trung) là một hình thức hợp tác đặc thù trong quan hệ hai nước và hiện đang đi vào chiều sâu. Hiện có 52 địa phương (vùng, tỉnh) của Pháp là đối tác với 54 tỉnh/thành phố vủa Việt Nam. Hai năm một lần, Hội nghị hợp tác Phi tập trung được tổ chức nhằm đánh giá hoạt động hợp tác và trao đổi kinh nghiệm hợp tác giữa các địa phương.

Để tìm hiểu về công nghệ năng lượng tái tạo của Cộng hòa Pháp và tiềm năng áp dụng tại Việt Nam, từ ngày 12-17/10/2015, Bộ Khoa học và Công nghệ thành lập Đoàn công tác do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển hội nhập KH&CN quốc tế (VISTIP) chủ trì đã tham dự Diễn đàn và hội chợ triển lãm WE1-World Efficiency cũng như tìm kiếm cơ hội hợp tác giữa VISTIP với các đối tác Cộng hòa Pháp.

Tham gia Đoàn công tác có đại diện của Sở Khoa học và Công nghệ Bà Rịa - Vũng Tàu, Viện Năng suất Việt Nam và Phòng Thương mại - Công nghiệp Pháp tại Việt Nam.


World Efficiency-WE là sự kiện 2 năm một lần do Pháp tổ chức trên cơ sở mở ra các diễn đàn và không gian trưng bày, giới thiệu các nguồn lực, sản phẩm, giải pháp công nghệ thân thiện với môi trường dành cho các nhà hoạch định chính sách, tổ chức KH&CN và các doanh nghiệp có quan tâm trên toàn thế giới. Năm nay là năm đầu tiên WE1 được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế Expo Porte de Versailles Paris, Thủ đô của Pháp với sự tham gia của 10.472 lượt khách tham quan đại diện cho 76 quốc gia và vùng lãnh thổ với 400 gian hàng trưng bày tại hội chợ và 500 báo cáo viên tại các buổi tọa đàm trong suốt thời gian 3 ngày hội chợ. Đoàn cũng gặp gỡ và trao đổi với nhiều doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị có liên quan của Pháp có gian hàng trưng bày sản phẩm, giải pháp công nghệ và dịch vụ liên quan đến năng lượng tái tạo .


Trong thời gian làm việc tại Cộng hòa Pháp, Đoàn đã tham dự một số Diễn đàn của WE, nghe một số nội dung thuyết trình tại Tọa đàm như “Công nghệ lưu trữ năng lượng phục vụ các vùng khó khăn, cách biệt không có lưới điện”, “Năng lượng tái tạo và sự thích ứng cần thiết của mạng lưới hạ tầng”, “Dịch chuyển bền vững: từ khí Metal sinh học sang khí sinh học hóa lỏng”. Tham gia một số tour tham quan thực địa như: Trung tâm phân loại và xử lý chất thải thành phố thành năng lượng sinh học, vật liệu tái chế; Khu đô thị sinh thái với những ngôi nhà “xanh, thông minh và sử dụng năng lượng hiệu quả”… Đoàn đã tham quan, thảo luận và làm việc với nhiều doanh nghiệp/ đơn vị có gian hàng tham gia Triển lãm như các công ty CERWAY, ADEME, Base Innovation Co., Aqylon Co., ATEE, France Energie Eolienne, Gaseo Co, IRESEN… Trao đổi kế hoạch hợp tác tương lai với Cơ quan tổ chức WE và tới thăm làm việc với Cơ quan Thương mại và KH&CN của Việt Nam tại Paris…


Qua các buổi làm việc, tiếp xúc với đối tác Pháp, các thành viên trong đoàn đã tìm hiểu, nắm bắt được nhiều thông tin bổ ích về các công nghệ năng lượng tái tạo và xu thế phát triển của các công nghệ này tại Pháp nói riêng và thế giới nói chung. Điểm nổi bật là qua giới thiệu của Ban Tổ chức và tham dự các diễn đàn của WE, Đoàn đã hiểu rõ thêm về hoạt động nghiên cứu, sáng tạo của các công ty/ doanh nghiệp Pháp và tìm thấy nhiều cơ hội hợp tác trong chuyển giao và đổi mới công nghệ giữa hai nước, đặc biệt là các công nghệ trong lĩnh vực năng lượng tái tạo như: Công ty AQYLON với công nghệ thu hồi nhiệt từ nhiệt thải công nghiệp (nhiệt thải từ các ngành công nghiệp sản xuất xi măng, thủy tinh, các lò đốt rác… hay từ các động cơ đốt trong…) để sản xuất nhiệt điện; Công ty BASEInnovation với các giải pháp công nghệ năng lượng mặt trời thông qua sản phẩm nổi tiếng về hệ thống các kho bảo quản và sấy khô các sản phẩm nông nghiệp dùng năng lượng mặt trời Cogen’Air; Công ty GASEO với các thiết bị thu gom, xử lý khí sinh học từ rác thải sinh hoạt, chất thải hữu cơ thành khí Biomethane và các tổ hợp phát điện dùng khí sinh học có công suất từ 211-2000kW điện phù hợp cho các quy mô trang trại nhỏ mà Công ty thiết kế chế tạo và lắp đặt tại nhiều nơi trên thế giới; Công ty France Energie Eoliene với công nghệ phong điện cũng như các tổ hợp phong điện mà Công ty đã phát triển…Ngoài ra phía Pháp cũng có đề nghị Việt Nam tham gia tích cực các sự kiện của WE lần 2 vào năm 2017, đặc biệt đề nghị Việt Nam làm nước danh dự tại Hội chợ sản phẩm và công nghệ môi trường POLLUTEC2016 tổ chức tại Lyon, Pháp vào năm 2016.