TS. Nguyễn Quang Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN trình bày Báo cáo tổng kết công tác năm 2014 và phương hướng công tác năm 2015
Thay mặt Lãnh đạo Viện, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN Nguyễn Quang Tuấn đã trình bày Báo cáo tổng kết công tác năm 2014 và phương hướng công tác năm 2015.
Đề cập tới bối cảnh bên trong, năm 2014 là năm đầu tiên Viện chuyển đổi hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm (theo Nghị định 115/2005/NĐ-CP ngày 05/09/2005 của Chính phủ), đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ và toàn diện, từ phương thức quản lý đến công tác điều hành trong mọi hoạt động, tăng tính chủ động, nâng cao chất lượng, đảm bảo hiệu quả và tiết kiệm. Đây là bước chuẩn bị theo chiều sâu, làm tiền đề tạo đà phát triển Viện trong thời gian tới.
Đề cập tới bối cảnh phát triển của ngành, trong năm 2014, Bộ KH&CN tập trung ban hành rất nhiều văn bản hướng dẫn thi hành Luật KH&CN số 29/2013/QH13 ngày 18/06/2013, thực hiện Nghị quyết 46/NQ-CP ngày 29/03/2013 và Chiến lược phát triển KH&CN giai đoạn 2011-2020. Những việc này nhằm tạo ra hành lang pháp lý đầy đủ và có những điều chỉnh phù hợp với yêu cầu thực tiễn cho các hoạt động KH&CN, đòi hỏi Viện cũng như các đơn vị trực thuộc Bộ KH&CN phải nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ được giao và triển khai các yêu cầu mới của công tác chỉ đạo, điều hành.
Trong bối cảnh như vậy, trong năm 2014, tập thể lãnh đạo và cán bộ Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN đã thực hiện nhiều hoạt động và đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực:
- Tập trung triển khai các nhiệm vụ KH&CN đảm bảo đúng tiến độ và đáp ứng yêu cầu về mặt nội dung, trong đó, Viện đã chủ trì soạn thảo 02 văn bản là (1) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án về cơ chế hợp tác công tư đồng tài trợ thực hiện các nhiệm vụ KH&CN (thời gian trình là tháng 11/2014), và (2) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chính sách khuyến khích tư nhân thành lập hoặc liên kết với Nhà nước để thành lập các quỹ đầu tư mạo hiểm phát triển công nghệ mới, công nghệ cao (thời gian trình là tháng 11/2015).
- Chủ động xây dựng chương trình nghiên cứu giai đoạn 2016-2020 nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, góp phần định hướng lại hoạt động nghiên cứu của Viện trong thời gian tới, tạo sự đồng thuận thống nhất trong việc đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động nghiên cứu của Viện.
- Tham gia góp ý, xây dựng nhiều văn bản cho các đơn vị trong Bộ KH&CN cũng như các bộ ngành khác.
- Thực hiện 01 đề tài nghiên cứu cấp nhà nước, 09 đề tài nghiên cứu cấp bộ, 09 đề tài nghiên cứu cấp cơ sở. Trong quá trình nghiên cứu, Viện xây dựng môi trường sinh hoạt khoa học trong nội bộ tổ chức, kết thúc tình trạng nợ đọng của các nhiệm vụ KH&CN nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng của hoạt động nghiên cứu.
- Ổn định sắp xếp các đơn vị và nhân sự theo Điều lệ mới, triển khai Đề án kiện toàn tổ chức và hoạt động theo chiều sâu, nâng cao về chất lượng (theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ KH&CN tại Quyết định số 2636/QĐ-BKHCN ngày 26/08/2013 về việc phê duyệt Điều lệ Tổ chức và Hoạt động của Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN và Quyết định số 2691/QĐ-BKHCN ngày 30/08/2013 về việc phê duyệt Đề án kiện toàn tổ chức và hoạt động của Viện). Viện đã tuyển dụng và đào tạo bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ mới để đảm bảo năng lực đáp ứng yêu cầu công việc của các ban nghiên cứu.
- Tổ chức tuyển sinh và triển khai thí điểm đào tạo tiến sĩ chuyên ngành quản lý KH&CN khóa đầu tiên.
- Đổi mới và nâng cao chất lượng Tạp chí Chính sách và Quản lý KH&CN.
Mặc dù vậy, trong năm 2014, Viện cũng còn những hạn chế nhất định, làm ảnh hưởng đến hiệu quả của các hoạt động. Những hạn chế chính được chỉ ra trong công tác kế hoạch như còn bị động trong xác định chủ đề nghiên cứu, chưa theo kịp cơ chế “đặt hàng" nhiệm vụ KH&CN đã quy định tại Luật KH&CN. Bên cạnh đó, sự phối hợp, liên kết giữa cán bộ nghiên cứu trong và ngoài Viện còn yếu nên chưa xây dựng được một đội ngũ cộng tác nghiên cứu chặt chẽ. Thêm vào đó, khó khăn về cơ sở vật chất hạ tầng, trang thiết bị phục vụ nghiên cứu cũng có ảnh hưởng nhất định tới hiệu quả của các hoạt động của Viện.
Trong chương trình công tác năm 2015, Viện đã xác định một số nội dung trọng tâm: hoàn thành tốt nhiệm vụ KH&CN phục vụ soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, trình đúng tiến độ yêu cầu; Nâng cao chất lượng của các nhiệm vụ nghiên cứu; Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ nghiên cứu mới tuyển dụng; Tăng cường hoạt động của Hội đồng khoa học Viện trong xây dựng kế hoạch nghiên cứu và xác định tiêu chí đánh giá nhiệm vụ cấp cơ sở; Tăng cường hoạt động hợp tác quốc tế; Triển khai đào tạo tiến sĩ và đẩy mạnh công tác xuất bản, công bố kết quả nghiên cứu của Viện.
TS. Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ KH&CN phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Quốc Khánh đã nhiệt liệt biểu dương kết quả mà tập thể lãnh đạo và cán bộ của Viện đã nỗ lực đạt được trong năm 2014, đồng thời đề nghị Viện tập trung vào 03 mảng hoạt động trong năm tới, đó là (1) hoạt động nghiên cứu, (2) hoạt động hợp tác, liên kết và (3) hoạt động đào tạo. Đối với hoạt động nghiên cứu, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho rằng Viện phải xác định được phương hướng nghiên cứu của mình, có trọng tâm, đúng tầm chiến lược và chính sách để luôn luôn đi trước, dẫn đầu để đưa ra các chủ trương về chiến lược và chính sách đáp ứng nhu cầu quản lý và thực tiễn. Về hoạt động hợp tác, liên kết, Viện phải phối hợp chặt chẽ hơn với các vụ quản lý và đơn vị chức năng khác trong Bộ nhằm nắm bắt kịp thời thông tin và lấy được thông tin “tận gốc" để xử lý phục vụ công tác quản lý của Bộ. Về hoạt động đào tạo, Thứ trưởng đề nghị phải đảm bảo chất lượng đào tạo, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để nâng cao vai trò của hoạt động này hơn nữa.
TS. Nguyễn Quân, Bộ trưởng Bộ KH&CN phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Quân đề nghị Viện tham gia nhiều và sâu hơn nữa vào xây dựng văn bản chính sách. Bộ trưởng chỉ đạo tới lãnh đạo các vụ và đơn vị chức năng trong bộ phải có trách nhiệm đặt hàng và chia sẻ các nhiệm vụ KH&CN với Viện nhằm khai thác năng lực của Viện.
Đề cập tới nhiệm vụ KH&CN cho năm 2015, Bộ trưởng Nguyễn Quân đã gợi ra 04 vấn đề và coi đó là đề xuất “đặt hàng" để Viện nghiên cứu thực hiện:
- Nghiên cứu xây dựng cơ chế để nhà nước hỗ trợ cho người dân trong các hoạt động sáng tạo.
- Nghiên cứu thực trạng ứng dụng kết quả nghiên cứu sau nghiệm thu vào sản xuất, đời sống.
- Nghiên cứu giải pháp nâng cao năng suất lao động dựa trên KH&CN, phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
- Nghiên cứu chính sách thúc đẩy doanh nghiệp gia tăng đầu tư cho KH&CN.
Định hướng dài hơn cho Viện, Bộ trưởng Nguyễn Quân còn đề nghị Viện đổi mới công tác kế hoạch nghiên cứu, hướng tới nâng cao hiệu quả hoạt động, nắm bắt nhu cầu trong tương lai. Viện phải có sự chuẩn bị nhất định để tổng kết quá trình thực hiện Chiến lược phát triển KH&CN 2011-2020 và triển khai công tác nghiên cứu chuẩn bị soạn thảo chiến lược phát triển KH&CN giai đoạn 2021-2030, phải chuẩn bị từ trước đó 3 năm để kịp ban hành chậm nhất là tháng 12 năm 2020.
Phát biểu cảm ơn và ghi nhận các ý kiến đóng góp của các đại biểu và chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách KH&CN, TS. Tạ Doãn Trịnh thay mặt lãnh đạo và cán bộ toàn Viện đã nêu rõ quyết tâm đổi mới của Viện để ngày càng nâng cao hiệu quả trong hoạt động, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, kỳ vọng của Bộ KH&CN./.
Huy Quang