* Thành tựu to lớn
Được thành lập ngày 27/8/1977 theo Quyết định số 705/QĐ.UBT, Ban Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Đồng Nai (nay là Sở KH&CN Đồng Nai) chỉ có 3 phòng nghiệp vụ và 4 tổ chuyên môn. Qua 40 năm xây dựng và phát triển, Sở KH&CN Tỉnh đã phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tham gia công tác quản lý trên 200 người. Bộ máy quản lý được kiện toàn gồm: Ban giám đốc, 8 phòng chuyên môn, 1 Chi cục TCĐLCL, 1 ban Quản lý dự án và 5 trung tâm là đơn vị hành chính sự nghiệp.
Trong 40 năm hình thành và phát triển, đã có 500 đề tài, dự án được thực hiện và đã đưa vào áp dụng thực tiễn. Tính riêng trong giai đoạn đổi mới, đã có 367 đề tài, dự án thuộc 6 lĩnh vực nghiên cứu khoa học được triển khai. Năm 2003, Đồng Nai tiến hành đổi mới quản lý hoạt động khoa học công nghệ theo hướng xóa bỏ cơ chế xin - cho; thu hút nguồn nhân lực khoa học công nghệ ngoài Tỉnh; thiết lập tốt cơ chế liên kết giữa nhà khoa học, cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp.
Sở đã mạnh dạn đổi mới Quy trình đăng ký, xét duyệt, tuyển chọn, phê duyệt và giao nhiệm vụ chủ trì thực hiện nhiệm vụ KH&CN. Riêng mô hình quản lý nhà nước về KH&CN cấp huyện được áp dụng cơ chế hỗ trợ kinh phí 70/30 đối với các đề tài thuộc ngành y tế, giáo dục, lực lượng vũ trang và 50/50 đối với các ngành khác đã mang lại kết quả rất khả quan.
Các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh được quan tâm triển khai nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nhanh chóng hội nhập quốc tế. Sở đã hỗ trợ gần 400 lượt doanh nghiệp, đơn vị xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO; hỗ trợ gần 500 lượt doanh nghiệp, đơn vị thực hiện quyền bảo hộ độc quyền và sở hữu trí tuệ.
Đối với mũi nhọn công nghệ thông tin hướng đến Chính phủ điện tử, Sở KH&CN Tỉnh đã triển khai phổ cập trình độ A tin học cho 7.000 lượt cán bộ xã, phường, thị trấn. Xây dựng và đưa vào hoạt động 148 Điểm cung cấp thông tin khoa học công nghệ cho vùng nông thôn; triển khai dự án đưa internet về vùng sâu vùng xa bằng công nghệ VSAT-IP. Đặc biệt là ứng dụng và chuyển giao thành công nhiều sản phẩm công nghệ thông tin phục vụ cải cách hành chính như: mô hình văn phòng điện tử di động M-Office (Mobile Office), văn phòng điện tử thông tin I-Office; các chương trình quản lý, hội nghị trực tuyến và trung tâm tích hợp dữ liệu (Data Center); Giải pháp bảo đảm an toàn, an ninh thông tin trong giao dịch điện tử của các cơ quan trong hệ thống chính trị, hành chính, cụ thể là cổng cách ly phi chuẩn NSSP ứng dụng cho nhiều cơ quan trong đó Tỉnh ủy Đồng Nai. Các giải pháp này không chỉ phát huy hiệu quả trong tỉnh mà còn chuyển giao cho nhiều cơ quan, đơn vị ngoài Tỉnh.
Các giải pháp công nghệ thông tin do Sở KH&CN nghiên cứu thực hiện không chỉ được ứng dụng trong nước mà còn đạt nhiều giải thưởng cao tại các sân chơi công nghệ thông tin quốc tế. Tiêu biểu là giải pháp “Cổng an toàn thông tin trên công nghệ cách ly phi chuẩn” đạt Cup vàng APICTA năm 2006.
Năm 2010, Trung tâm Ứng dụng Công nghệ Sinh học theo hướng tiến đến hình thành đô thị công nghệ cao trong tương lai với diện tích hơn 207 ha đã được xây dựng tại xã Xuân Đường huyện Cẩm Mỹ. Trung tâm đã triển khai nghiên cứu và ứng dụng thành công nhiều mô hình ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất nông nghiệp sạch với năng suất, chất lượng cao. Từ những thành quả đạt được, đầu năm 2016, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương thành lập Khu công nghệ cao công nghệ sinh học tỉnh Đồng Nai tại huyện Cẩm Mỹ, đưa ngành khoa học công nghệ chuyên ngành công nghệ sinh học tiến lên một bước.
Ngoài các chương trình trọng điểm, các hoạt động quản lý nhà nước về KH&CN cũng được tập trung triển khai. Nổi bật nhất phải kể đến hoạt động quản lý về tiêu chuẩn - đo lường - chất lượng trong những năm gần đây. Với cách làm sáng tạo, Đồng Nai đã đi đầu trong cả nước về phát hiện gian lận đo lường và chất lượng xăng dầu, vàng trang sức mỹ nghệ. Qua kiểm tra và xử phạt vi phạm, đến nay hoạt động kinh doanh xăng dầu và vàng trang sức đã đi vào nề nếp, kinh doanh lành mạnh, góp phần tích cực trong bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Với việc đẩy mạnh công tác quản lý, đầu tư trang thiết bị và nhân lực phục vụ công tác đo lường, chất lượng, Sở KH&CN tỉnh Đồng Nai đã trở thành tỉnh đầu tiên trong cả nước được Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kiểm định chất lượng vàng trang sức mỹ nghệ.
Với nhiều đóng góp quan trọng, có thể nói, KH&CN Đồng Nai trong 40 năm qua đã có những bước tiến rất rõ rệt, từng bước khẳng định vai trò trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đồng Nai; tạo ra nhiều sản phẩm khoa học, nhiều chương trình, dự án có tính đột phá trên nhiều lĩnh vực, từng bước đưa tỉnh Đồng Nai trở thành địa phương có nền công nghiệp hiện đại, có trình độ cao về khoa học công nghệ.
* Đưa khoa học công nghệ trở thành nguồn lực then chốt
Ấn tượng với những thành tựu mà Sở KH&CN Tỉnh đã đạt được trong 40 năm hình thành và phát triển, TS. Nguyễn Quân – Nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN đã chia sẻ chân tình: Sở KH&CN tỉnh Đồng Nai là đơn vị dẫn đầu trong 63 tỉnh, thành trong cả nước áp dụng chính sách, cơ chế đổi mới quản lý hoạt động KH&CN, nhận được sự đánh giá cao của lãnh đạo tỉnh, Bộ, ngành, Trung ương và quốc tế. Với nhiều giải pháp quản lý sáng tạo, cách làm hay như: đưa tin học, KH&CN về cơ sở để xây dựng nông thôn mới, tổ chức nhiều phong trào, hội thi sáng tạo kỹ thuật thu hút được mọi tầng lớp nhân dân tham gia, tổ chức triển khai quy trình thanh tra, kiểm tra đặc thù trên lĩnh vực xăng dầu, vàng trang sức… Sở KH&CN tỉnh Đồng Nai đã trở thành mô hình tiêu biểu nhân rộng trong cả nước cho nhiều địa phương học tập.
Tại buổi lễ, thay mặt Tỉnh ủy, UBND Tỉnh, Chủ tịch UBND Tỉnh Đinh Quốc Thái cũng đã gửi lời chúc mừng tốt đẹp đến tập thể cán bộ, công chức viên chức ngành khoa học công nghệ nhân kỷ niệm 40 năm ngày thành lập. Biểu dương những thành tích mà Sở KH&CN đã đạt được trong thời gian vừa qua. Chủ tịch UBND Tỉnh Đinh Quốc Thái khẳng định, hoạt động của ngành KH&CN đã phát huy vai trò quan trọng, vai trò đầu tàu trong việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đồng Nai thời kỳ đổi mới.
Phát huy những thành quả đã đạt được, Chủ tịch UBND Đinh Quốc Thái đề nghị, thời gian tới Sở KH&CN cần tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ tổ chức, phương thức quản lý, cơ chế hoạt động KH&CN; phát triển mạnh tiềm lực KH&CN theo hướng tập trung nghiên cứu ứng dụng ở lĩnh vực ưu tiên; thúc đẩy phát triển thị trường KH&CN; đẩy mạnh huy động nguồn xã hội hóa để đầu tư xây dựng các dự án phát triển hạ tầng KH&CN trọng điểm của tỉnh; phối hợp triển khai có hiệu quả các Chương trình KH&CN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh giai đoạn 2016-2020. Để làm được điều đó, ngành KH&CN Đồng Nai cần tăng cường tập hợp đội ngũ trí thức, chuyên gia, cán bộ KH&CN giỏi, nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách thu hút, đào tạo, sử dụng, trọng dụng nguồn nhân lực KH&CN; đẩy mạnh thực hiện đề tài, dự án KH&CN; phát huy tốt cơ chế liên kết giữa nhà khoa học, cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ trên địa bàn Tỉnh.
Dịp này, Bộ trưởng Bộ KH&CN cũng đã gửi lẵng hoa chúc mừng và quyết định tặng kỷ niệm chương Vì sự nghiệp KH&CN cho 24 cá nhân có đóng góp cho sự phát triển của KH&CN trên địa bàn Tỉnh trong thời gian vừa qua.