|
Theo
hướng dẫn của IAEA, một quốc gia mới bắt đầu chương trình điện hạt nhân
cần phải xây dựng cơ sở hạ tầng điện hạt nhân toàn diện. Phát triển cơ
sở hạ tầng điện hạt nhân bao gồm các hoạt động triển khai tất cả các
công việc cần thiết để đảm bảo sự thành công của dự án điện hạt nhân đầu
tiên như địa điểm nhà máy điện hạt nhân, khuôn khổ pháp lý, bảo đảm an
toàn và anh ninh, phát triển nguồn nhân lực, quản lý dự án, đảm bảo ngân
sách và tài chính, lưới điện, sự tham gia của công nghiệp phụ trợ,
thông tin tuyên truyền, …Phát triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân trải qua
3 giai đoạn: Giai đoạn 1 – chuẩn bị để đưa ra quyết định khởi động
chương trình điện hạt nhân, Giai đoạn 2 – chuẩn bị cho dự án đầu tiên,
Giai đoạn 3 – xây dựng và đưa vào vận hành tổ máy đầu tiên. Hiện nay,
Việt Nam đang ở Giai đoạn 2 trong quá trình phát triển cơ sở hạ tầng
điện hạt nhân.
Từ năm 2009 đến nay, IAEA đã cử 3 Đoàn công tác Đánh
giá tích hợp cơ sở hạ tầng điện hạt nhân (INIR) đến làm việc với các Bộ
ngành và địa phương liên quan của Việt Nam (năm 2009, 2012 và 2014) để
đánh giá hiện trạng cơ sở hạ tầng của Việt Nam. Theo kết luận của IAEA,
Việt Nam đã đạt nhiều tiến bộ trong việc phát triển cơ sở hạ tầng điện
hạt nhân và cần triển khai nhiều hoạt động để đáp ứng các yêu cầu của
Giai đoạn 2. Đoàn công tác INIR của IAEA năm 2012 cũng đã chỉ ra 7 lĩnh
vực trọng tâm trong phát triển cơ sở hạ tầng đối với Việt Nam gồm: hoàn
thiện khung pháp lý, tăng cường khung pháp quy, phát triển nguồn nhân
lực, cải thiện hệ thống quản lý, đảm bảo vồn và tài chính, xây dựng
chiến lược quản lý nhiên liệu đã qua sử dụng và chất thải phóng xạ, xây
dựng kế ứng phó sự cố hạt nhân và bức xạ quốc gia.
Xây dựng và triển
khai kế hoạch IWP 2011-2015: Để tăng cường hợp tác phát triển cơ sở hạ
tầng điện hạt nhân, Việt Nam và IAEA đã xây dựng Kế hoạch tích hợp phát
triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân (IWP) vào tháng 2 năm 2011 tại Viên,
Cộng hòa Áo. Kế hoạch IWP tích hợp các hoạt động hỗ trợ phát triển cơ sở
hạ tầng cần thiết cho chương trình điện hạt nhân như hoàn thiện hệ
thống văn bản pháp luật, quản lý dự án, phát triển nguồn nhân lực, tài
chính cho dự án, an toàn và an ninh hạt nhân, thông tin công chúng
...Cục Năng lượng nguyên tử là cơ quan đầu mối quốc gia hợp tác với IAEA
trong triển khai và đánh giá kết quả thực hiện Kế hoạch IWP, cùng với
sự tham gia của các cơ quan liên quan của Bộ KH&CN, Bộ Công Thương,
Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, EVN và tỉnh Ninh Thuận. Từ năm
2011 đến nay, Kế hoạch IWP đã và đang được thực hiện thông qua 9 dự án
hợp tác kỹ thuật của IAEA với tổng kinh phí khoảng gần 2,5 triệu Euro.
Trong thời gian qua, IAEA đã cử khoảng 80 Đoàn chuyên gia đến hỗ trợ
Việt Nam, đặc biệt là các Đoàn công tác Đánh giá tích hợp cơ sở hạ tầng
điện hạt nhân (INIR) (năm 2009, 2012, 2014) và Đoàn công tác Đánh giá
tích hợp pháp quy hạt nhân (năm 2009, 2014); hơn 80 lượt cán bộ Việt Nam
đã được cử đi khảo sát tham quan kỹ thuật, gần 20 cán bộ đi thực tập
ngắn hạn. Qua đánh giá của IAEA, kế hoạch IWP đã có vai trò đáng kể
trong việc tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan của Việt Nam và của
IAEA cũng như nâng cao hiệu quả hỗ trợ của IAEA cho Việt Nam về phát
triển cơ sở hạ tầng điện hạt nhân./.
|